Hoe bereidt filosofie voor op de toekomst?

---

Digitale geletterdheid

Met filosofie sla je meerdere vliegen in een klap. Je bereikt naast je doelen voor burgerschap (waarover meer in andere blogs) ook nog eens je doelen voor digitale vaardigheden, en dan vooral de doelen met betrekking tot mediawijsheid. De Raad voor Cultuur definieert mediawijsheid als volgt: 'het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld'. Kritisch denken is bij uitstek het terrein van de filosofie!

In deze video van Klasse.be zie je hoe je mediawijze leerlingen krijgt door filosofie!

21-eeuwse vaardigheden

Naast digitale geletterdheid, hebben we nog die andere wettelijk vastgestelde vaardigheden waar we als leerkracht mee aan de slag moeten. De 21st- century skills zijn gecentreerd rond 'Computational Thinking', of 'denken als een computerwetenschapper'. Als we kijken naar wat we willen bereiken met Computational Thinking, zien we al snel de raakvlakken met filosofie:

'CT bevordert vaardigheden zoals kritisch denken, creativiteit en probleemoplossend vermogen. Deze vaardigheden zijn niet alleen nuttig in technische beroepen, maar ook in alledaagse situaties waar gestructureerd denken en innovatieve oplossingen nodig zijn.'

De informatica is niet in een vacuum ontstaan; voordat er programmeertalen bestonden, was er al formele logica genoemd werd. De logica is het domein van de filosofie dat de weg heeft geplaveid voor informatica om zich te ontwikkelen.

Jessica van der Schalk -ten tijde van deze video van De Nieuwe Wereld promovenda filosoferen met kinderen- pleit voor filosofie in het basisonderwijs voor kinderen vanaf acht jaar. Door te filosoferen met kinderen geef je ze de handvatten die ze nodig hebben om gestructureerd te denken.

Filosofie met kinderen slaat wat haar betreft de brug in het debat over de ‘21st century skills’. “Programmeren wortelt bijvoorbeeld in de logica”. Het is vreemd dat we dit niet als vak op school krijgen, vindt Van der Schalk. “Het is alsof je zegt ‘bij aardrijkskunde en geschiedenis spreken we al Nederlands, dus het vak Nederlands hoeven we niet meer te geven’.”

Zie vooral minuut 19:00 t/m 20:35.

Inhoud en vaardigheden

Overigens bedoelen we hier niet te zeggen dat de inhoud van Computational Thinking -zoals programmeren- achterwege kan blijven. En dat geldt ook zeker niet voor de andere vakken. In het geval van Computational Thinking zien we wel dat de vaardigheden die erdoor bevordert zouden moeten worden, ook met filosofie bevordert kunnen worden. Ze liggen dus in elkaars verlengde en kunnen elkaar versterken.

Training

Filosofie heeft al met al, wellicht onverwacht, heel veel met de toekomst van doen! In het bedrijfsleven worden vaardigheden die je leert door filosofie, zoals kritisch denken en analytisch vermogen, ook steeds belangrijker. Boek een training om digitale vaardigheden te bevorderen bij je klas, zonder gebruik van een beeldscherm! Mail naar: pandoraadvies@hotmail.com voor de mogelijkheden.